1

alen i lubenica0001_web.jpg

Horizontal Divider 14

NAJSTARIJI PISANI NAZIV ZA GRAD DOBOJ POTICE JOS IZ 1415. GODINE. U STARIM ZAPISIMA SPOMINJE SE TVRDJAVA (GRADINA) KAO I NASELJE OKO TVRDJAVE.

PRVE NASEOBINE, U OVOM KRAJU, POTICU JOS IZ KAMENOG DOBA-PALEOLITA, A OTKRIVENE SU NA USCU RIJEKE USORE U RIJEKU BOSNU. STAROST LJUDSKOG STANISTA SA MNOGOBROJNIM PREDMETIMA, PRONADJENIM NA "USCU", PROCIJENJUJE SE NA OKO
35000 GODINA.

JOS PRIJE DOLASKA SLAVENA U OVIM KRAJEVIMA ZIVJELA SU RAZNA PLEMENA: ILIRI, KELTI, RIMLJANI. POJAVOM ILIRSKIH PLEMENA GRADE SE MNOGOBROJNA UTVRDJENJA OD KOJIH SU OSTATCI SACUVANI I DO DANAS. NAJ POZNATIJA "GRADINA" IZ TIH VREMENA JE "OMEROVA GLAVICA" NA USCU USORE U BOSNU.

kula cool.jpg

Horizontal Divider 12

alen i lubenica0001_web.jpg

VISE ISTORIJSKIH PODATAKA SACUVANO JE IZ PERIODA KADA NA OVE
PROSTORE U SVOJIM OSVAJACKIM POHODIMA DOLAZE RIMLJANI. SA DOLASKOM RIMLJANA, U OVE KRAJEVE, DOLAZI I NOVO RAZDOBLJE RAZVITKA. TOKOM VISE OD CETIRI VIJEKA BORAVKA NA OVIM PROSTORIMA, RIMLJANI SU PODIGLI VISE GRADJEVINSKIH CIJELINA OD KOJIH SE NEKA SMATRAJU NAJSTARIJIM NASELJIMA GRADJEVINSKOG TIPA U SJEVERNOJ BOSNI.

RIMLJANI PODIZU VOJNI STACIONAR (CASTRUM) ZA OKO 4 DO 5 HILJADA VOJNIKA NA PROSTORU OD 160 x 134 METRA. U NEPOSREDNOJ BLIZINI VOJNOG STACIONARA PODIZE SE CIVILNO NASELJE (CANABEA), KOJE SU CINILA DVA NIZA GRADJEVINA SA ULICOM IZMEDJU NJIH.

KRAJEM CETVRTOG VIJEKA POCINJE I KRAJ RIMSKE POLITICKE MOCI, KADA U OVE KRAJEVE DOLAZE NOVE ETNICKE GRUPE. DOLAZAK NOVIH ETNICKIH GRUPA, MEDJU NJIMA I SLOVENA, ZNACILO JE POCETAK NOVE ISTORIJSKE EPOHE.

SLOVENI OVE KRAJEVE NASELJAVAJU U 7. VIJEKU, I NAJZNACAJNIJA NASELJA SU TAKODJE PRONADJENA NA USCU RIJEKE USORE U RIJEKU BOSNU. TU SU PRONADJENE MALE CRKVE I GROBLJA. U 12. VIJEKU SE JAVLJAJU PRVA GROGLJA SA STECCIMA KAO NADGROBNIM SPOMENICIMA, STO SVIJEDOCI O RANOM POSTOJANJU BOGUMILA NA TLU SJEVERNE BOSNE.

dzamija stara.jpg

alen i lubenica0001_web.jpg

JACANJEM BOSANSKE DRZAVE U 12. VIJEKU GRADI SE TVRDJAVA OD KAMENA NA VISOKOJ STIJENI ISPOD KOJE TECE RIJEKA BOSNA. TVRDJAVA (GRADINA) JE SACUVANA NA SVOM ORIGINALNOM MIJESTU DO DANAS I POSTALA JEDAN OD SIMBOLA GRADA DOBOJA.

Pregledaj fotografije Gradine

OKO TVRDJAVE (GRADINE) POCINJE IZGRADNJA GRADA DOBOJA, CIJA SU URBANISTICKA RIJESENJA U OSNOVNIM POTEZIMA SACUVANA DO NASIH DANA.

DOBOJSKA TVRDJAVA (GRADINA), KAO I SAM GRAD DOBOJ, NASTALI SU IZ POTREBE B O S A N S K E D R Z A V E S R E D NJ E G V I J E K A DA KONTROLISE STRATESKI VEOMA ZNACAJNU RASKRSNICU PUTEVA IZ DOLINA RIJEKA BOSNE, USORE I SPRECE.

NAJSTARIJI PISANI NAZIV "DOBOJ" POTICE IZ 1415. GODINE. U TO VRIJEME DOLAZILO JE DO SUKOBA I TRZAVICA B O S A N S K I H FEUDALACA A U KOJE SU BILI U MIJESANI I MADJARI ( KRALJ SIGISMUND) A KASNIJE I TURCI.

TURCI ZAUZIMAJU DOBOJ 1476. GODINE. SHVATAJUCI VELIKU STRATESKU VAZNOST POLOZAJA DOBOJA, TURCI POPRAVLJAJU TVRDJAVU (GRADINU) I PRILAGODJAVAJU JE VOJNOJ UPOTREBI. POSTAVLJAJU VISE TOPOVA SA VECOM RAZORNOM MOCI. U AUSTROUGARSKIM RATOVIMA, KRAJEM 17. I POCETKOM 18. VIJEKA, AUSTRO-UGARI SU U DVA NAVRATA (1697. I 1717. GOD) OSVAJALI I PALILI DOBOJ.
POLOVINOM 19. VIJEKA DOBOJ POSTAJE SJEDISTE NAJMANJE KAPETANIJE U BOSNI A KOJA JE PRIPADALA TESANJSKOM KADILUKU.

KONACNO AUSTRO-UGARSKA VOJSKA OKUPIRALA JE GRAD 1. AVGUSTA 1878. GODINE. RAZVOJ GRADA DOBOJA U OVOM PERIODU ODREDIO JE NJEGOV GEOGRAFSKI I STRATESKI POLOZAJ, DA BI NJEGOV RAZVOJ UBRZALE IZGRADNJE ZELJEZNICKIH PRUGA DOBOJ-TUZLA-SIMIN HAN 1886. TE SLAVONSKI BROD-DOBOJ-TESLIC I SLAVONSKI BROD-SARAJEVO.

GODINE 1908. AUSTRO-UGARSKA JE IZVRSILA ANEKSIJU BOSNE, DA BI SEST GODINA KASNIJE POCEO I PRVI SVIJETSKI RAT. TOKOM RATA, U PERIODU IZMEDJU 1915. I 1916. GODINE U DOBOJU JE BIO KONCENTRACIONI LOGOR U KOJE SU AUSTOUGARSKE VLASTI INTERNIRALE VISE OD 45.000 HILJADA LJUDI IZ POGRANICNIH KRAJEVA JUGOISTOCNE BOSNE I HERCEGOVINE PREMA SRBIJI. TO JE BIO PRIHVATNI LOGOR ODAKLE SU SE LOGORASI UPUCIVALI U ZLOGLASNE LOGORE ARAD, SOPRANJSKU I DR. VECI DIO LOGORASA JE UMIRAO OD GLADI, ISCRPLJENOSTI I MASOVNIH EPIDEMIJA U SAMOM LOGORU. BROJNOM ZRTVAMA OVOG LOGORA 1937. GODINE PODIGNUTO JE SPOMEN OBOLJEZJE SA IMPOZANTNIM SPOMENIKOM-BRONZANOM BISTOM LOGORASA.

IZMEDJU DVA RATA U DOBOJU SU ZABILJEZENI PODACI O SNAZNIM RADNICKIM POKRETIMA, KAO STO JE MASOVNO UCESCE DOBOJSKIH ZELJEZNICARA U GENERALNOM STRAJKU 15. APRILA 1919 GODINE I JAVNE DEMONSTRACIJE PROTIV PRISTUPANJA JUGOSLAVIJE TROJNOM PAKTU, 27. MARTA 1941 GODINE.

KAO VAZAN SAOBRACAJNI CVOR DOBOJ JE I U DRUGOM SVIJETSKOM RATU, KOJI ZAPOCINJE 1941. GODINE, BIO POZORNICA MNOGIH ZNACAJNIH ZBIVANJA. MASOVAN JE BIO ODAZIV NA USTANAK U OVOME KRAJU 23. AVGUSTA 1941, TAKO DA SU USTANICI ZAUZELI VECI DIO GRADA I REGIJE A U TOKU 24. AUGUSTA USTANICI SU DIGLI U ZRAK VELIKA NEPRIJATELJSKA SKLADISTA MUNICIJE U DOBOJU, PRIPREMLJENA ZA TRANSPORT NA ISTOCNI FRONT, STO JE BILA JEDNA OD NAJVECIH DIVERZIJA U OKUPIRANOJ EVROPI U TO VRIJRME.

Unknown Gem Type: tlx.tlxinv.guestbook